نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علیرضا کندرانی ¹
• جلیل یونسی ²
• عنایت الله زمانپور ³
• نورعلی فرخی ⁴
• , مجید سلیمی ⁵
• علی مقدم زاده ⁶

¹ شرکت ملی نفت ایران

² دانشگاه علامه طباطبائی

³ گروه ارزشیابی و سنجش، دانشکده روانشناسی و تربیت دانشگاه علامه طباطبایی

⁴ استاد، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

⁵ شرکت ملی نفت ایران، رییس آموزش مرکزی

⁶ دانشیار، گروه سنجش و اندازه‌گیری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

شناسایی مدل شایستگی اختصاصی برای انتخاب مدیران در هر سازمان، بدیلی مناسب برای انتخاب مدیران کارآمد است. نظر به اهمیت و ضرورت توجه به شایستگی ها در انتخاب مدیران کارآمد در صنعت نفت، هدف این پژوهش " کاربردی" شناسایی شایستگی‌ها و طراحی و اعتباریابی مدل شایستگی مدیران شرکت پایانه نفتی ایران بود. جامعه اصلی پژوهش شامل تمامی مدیران ارشد و عالی شرکت پایانه‌های مواد نفتی ایران در سال 1402 بود که از این جامعه برحسب مورد نمونه‌هایی به روش تصادفی و هدفمند انتخاب شد. جهت جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها از هر دو شیوه کمی و کیفی (مصاحبه عمیق رویدادهای رفتاری، پانل‌ خبرگان) و به‌منظور تعیین شایستگی‌های اختصاصی تلفیقی از رویکرد‌های تحلیل مضمون، تجزیه‌وتحلیل شغل و روش‌شناسی کیو استفاده شد. به دنبال استخراج مضامین اولیه حاصل از مصاحبه رویدادهای رفتاری، و بهره گیری از یافته های تحلیل شغل و نیز استفاده از روش شناسی کیو، مدل نهایی شایستگی مدیران در سه بعد شایستگی های فردی، شایستگی های مدیریتی و شایستگی های سازمانی و با 9 مضمون اصلی و 43 مضمون پایه طراحی گردید. بر اساس یافته‌ها، مدل شایستگی تدوین‌شده به‌خوبی قادر است عملکرد برجسته و معمولی مدیران را پیش‌بینی ‌کند و لذا از «اعتبارسنجی متقابل هم‌زمان» برخوردار است. همچنین یافته‌های " اعتبارسنجی سازه هم‌زمان" نشان داد که مدیران برجسته نمرات بالاتری در مدل شایستگی نسبت به مدیران معمولی کسب می‌کنند. همچنین پایایی باز آزمون مدل شایستگی 87/0 و پایایی بین دو ارزیاب به میزان 83/0 برآورد شد.

کلیدواژه‌ها

• شایستگی
• مدل شایستگی
• تحلیل مضمون
• اعتبارسنجی

عنوان مقاله [English]

Designing and validating the model of specific competencies of managers of Iran Oil Terminals Company

نویسندگان [English]

• alireza kondorani ¹
• GA YU ²
• Enayatollah Zamanpour ³
• Noorali Farrokhi ⁴
• Majid Salimi ⁵
• Ali Moghadamzadeh ⁶

¹ National Iranian Oil Company

² ATU

³ Department of evaluating and measuring, Faculty of Psychology and Education Allameh Tabataba'i University

⁴ Professor, Assessment and Measurement Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran

⁵ National Iranian oil company Manager of training

⁶ Associate Professor, Assessment and Measurement Department, Faculty of Psychology and Educational Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran

چکیده [English]

Identifying a specific competency model for selecting managers in any organization is a suitable alternative for selecting efficient managers. The purpose of this research was to identify the competencies and design and validate the competency model of Iran Oil Terminal Company managers. In this study, 20 managers with high and normal performance were selected from among 45 managers. "Applicable" used both quantitative and qualitative methods (in-depth interview of behavioral events, expert panel and questionnaire) to collect and analyze data. Thematic analysis, job analysis, and Q methodology approaches were used to determine specific competencies. The final competency model of managers was designed in three dimensions of individual competency, managerial competency and organizational competency with 9 main themes and 43 basic themes. Validation findings showed that the compiled competency model is well able to predict outstanding and ordinary performance and therefore has "simultaneous cross-validation". Also, the findings of "simultaneous construct validation" showed that outstanding managers get higher scores in the competency model than ordinary managers. Also, the retest reliability of the competency model test was estimated at 0.87 and the reliability between two evaluators was estimated at 0.83.

کلیدواژه‌ها [English]

• Competence
• competency model
• theme analysis
• validation