نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• فاروق احمدی ¹
• حسین عبدالهی ²
• علی خورسندی طاسکوه ³
• مرتضی طاهری ⁴

¹ دانشجوی دکتری رشته مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

² دانشیار مدیریت آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی تهران

³ دانشیار گروه مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی دانشگاه علامه‌طباطبایی

⁴ دانشیار، گروه مدیریت و برنامهریزی آموزشی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران،

چکیده

در چند دهه گذشته، رهبری آموزشی و توجه به کیفیت عملکرد مدیران مدارس در رأس سیاست‌های آموزشی کشورهای توسعه یافته بوده است. هدف این پژوهش واکاوی بسترهای لازم برای گذار از مدیریت آموزشی به رهبری آموزشی در نظام آموزشی(مدارس) ایران است. روش ﭘﮋوﻫﺶ حاضر از ﻧﻮع ﮐﯿﻔﯽ است ﮐﻪ به روش نظریه زمینه‌ای سیستماتیک) انجام شده است. مشارکت‌کنندگان پژوهش، اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، افراد صاحب نظر در ارتباط با رهبری آموزشی که دارای سوابقی مانند وزیر آموزش و پرورش، معاون وزیر و دبیر کلی شورای عالی آموزش و پرورش و مدیران شاخص مدارس مختلف که در سال تحصیلی 1403–1402 مشغول به فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی بودند. در یک نگاه کلی، بر مبنای نتایج به دست آمده و ابعاد الگوی داده بنیاد، 12 مقوله اصلی، 55 مقوله فرعی و 203 مفهوم از مصاحبه‌های صورت گرفته استخراج گردید. یافته های پژوهش نشان داد شرایط مهمی همچون تمرکززدایی در ساختار سیستم آموزش و پرورش، پیشرو گرایی و پویایی در نقش مدیران مدارس برای این گذار لازم است. رسیدن به رهبری آموزشی نیازمند راهبردهای مختلفی است، علاوه بر تغییر نگاه سیاسی نسبت به کارکرد آموزش و پرورش و بالتبع مدیران در این نهاد، می‌بایست نسبت به تربیت و آموزش علمی مدیران روی آورد و با نگاهی تخصصی‌تر و آکادمیکی‌تر این افراد را برای تصدی مدیریت مدارس انتخاب و انتصاب داد. بر این اساس، تمرکز بر استانداردسازی برای رهبری آموزشی و حرکت به سوی تمرکززدایی با دادن اختیارات بیشتر به مدارس و مناطق، به برنامه‌ریزان آموزشی ایران پیشنهاد می گردد.

کلیدواژه‌ها

• بسترها
• گذار
• مدیریت آموزشی
• رهبری آموزشی
• مدیران مدارس

عنوان مقاله [English]

Exploring the necessary platforms for the transition from educational management to educational leadership

نویسندگان [English]

• Farugh Ahmadi ¹
• Hossein Abdollahi ²
• Ali Khorsandi Taskoh ³
• morteza taheri ⁴

¹ The Student of Ph.D. in Educational Managemen, Department of Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran.

² Associate Professor, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department of Educational Administration and Planning Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

⁴ Associate Professor, Department of Educational Administration and Planning Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

In the past few decades, educational leadership and attention to the quality of school principals' performance have been at the top of educational policies in developed countries. The purpose of this research is to analyze the necessary platforms for the transition from educational management to educational leadership in the educational system of Iran. current research method is of a qualitative type, which was carried out by the method of the theory (systematic grounded theory). Research participants, academic faculty members of universities affiliated to the Ministry of Science, people with opinions related to educational leadership who have records such as the Minister of Education, Deputy Minister and Secretary General of the Supreme Council of Education and leading directors of various schools who in the academic year 1403- 1402 were engaged in educational and research activities. In an overview, based on the obtained results and the dimensions of the foundation's data model, 12 main categories, 55 subcategories and 203 concepts were extracted from the interviews. The findings of the research showed that important conditions such as decentralization in the structure of the education system, progressiveness and dynamism in the role of school administrators are necessary for this transition. Achieving educational leadership requires different strategies. In addition to changing the political view towards the function of education and, consequently, the managers in this institution, it is necessary to turn to the scientific education and training of managers and select and appoint these people with a more specialized view for the management of schools.

کلیدواژه‌ها [English]

• Platforms
• transition
• educational management
• educational leadership
• school principals